Poczucie własnej wartości – czym jest, jak je budować i wzmacniać?

 In Blog, Emocje, Psychoterapia

Nie jestem zadowolona. Nie umiem się cieszyć tym, co mam. Nie mam radości w życiu. Czuję się niespokojny albo niepasujący. Często to słyszę w moim gabinecie, na warsztatach, szkoleniach i w pracy z zespołami. To wątek poczucia wartości, który powraca regularnie. I moim pierwszym zadaniem jest pokazanie, czym właściwie to poczucie jest.

We wpisie przeczytasz:

o problemach z poczuciem własnej wartości,
o wartościach sztucznych,
o tym jak postępować budować poczucie własnej wartości.


Problemy z poczuciem własnej wartości

Warto sobie uświadomić, że poczucie własnej wartości odzywa się wtedy, gdy doświadczamy trudności, porażki zawodowej, rozstania, straty, jesteśmy przed zmianą, nie wiemy, co nas czeka. To wtedy, gdy potrzebujemy wewnętrznej mobilizacji, by spotkać naszą przyszłość, nagle okazuje się, że jest nam niekomfortowo z tym, co o sobie myślimy. Tymczasem zarówno nasze sukcesy, jak i porażki, rzeczy dobre i rzeczy złe, nasze słuszne decyzje i nasze błędy są absolutnie nieuniknione.

Często mówię moim klientom, że w zindywidualizowanych czasach, gdy żyjemy pod presją, by mieć więcej, wiedzieć więcej, osiągać więcej, gdy potencjalnie codziennie musimy weryfikować nasz wizerunek w mediach społecznościowych („patrz, co mam, patrz, jaki jestem”), bo  naprawdę łatwo jest pomylić poczucie własnej wartości z osiągnięciami.  Uczulam na to, by zawsze zdawać sobie pytanie, czy to, co robię, jest tym, czego naprawdę chcę, czy może ulegam wpływom, modzie, sztucznym wartościom. Z jednej strony zewnętrzna presja negatywnie oddziałuje na nasze poczucie własnej wartości, ale z drugiej – poczucie własnej wartości, może nam pomóc uodpornić się na negatywne wpływy świata zewnętrznego.

Poczucie własnej wartości a wartości sztuczne

Niewłaściwe podejście do siebie to zatem wypadkowa dwóch obszarów. Jeden związany jest z uleganiem zewnętrznym nakazom i takim sztucznym wartościom, jak:

  • osiągnięcia, dokonania, sukcesy,
  • obfitość, konsumpcja,
  • wygląd, wizerunek.

Wszystkie te rzeczy są w porządku tak długo, jak długo nie zdominują naszego życia do tego stopnia, że nie jesteśmy w stanie zachować do nich dystansu. Ambicja jest naturalna, fajnie jest dążyć do czegoś, ale trzeba pamiętać, że po drodze mogą zdarzyć się niepowodzenia. Fajnie jest nie martwić się o pieniądze, ale to nie one decydują o tym, kim jesteśmy. Na pewno świetnie jest dbać o ciało, ale nie oznacza to rozmiaru XS albo braku zmarszczek czy siwych włosów.

Im bardziej gnamy, by sprostać tym nakazom, tym bardziej koncentrujemy się na sobie (często w negatywnym kontekście – za dużo kilogramów, za mało pieniędzy, niewystarczająco egzotyczne wakacje). Tworzenie własnego wizerunku zaczyna zabierać nam za dużo czasu, staje się praktycznie i metaforycznie zbyt kosztowne. Ten drugi obszar to zatem rozbuchane ego. Lubię cytować jednego z bardziej inspirujących autorów Christophe’a André: Rozwiązaniem nie jest, by myśleć o sobie mniej, ale by myśleć inaczej.

Poczucia wartości działa jak amortyzator. Gdy coś się dzieje nie tak w jednej dziedzinie, nie przenosimy tego na całe nasze życie. Nadal możemy czerpać zadowolenie i satysfakcję z innych obszarów. Nie wyciągamy ogólnych i bolesnych wniosków na temat nas samych („jestem nieudacznikiem”, „jestem do niczego”). Poczucie własnej wartości to także nasz wewnętrzny drogowskaz – pozwala nam cieszyć się i doceniać to co mamy, gdy wszystko idzie dobrze, ale i mobilizuje do działania, gdy jest inaczej.



Jak postępować, by budować poczucie własnej wartości:

  1. Podążaj własną ścieżką.
  2. Nie wstydź się rezygnować.
  3. Daj sobie prawo do zmiany zdania
  4. Nie ustępuj, gdy napotykasz trudności ➜ one zwykle są chwilowe.
  5. Ufaj, że możesz przeżyć swoje porażki.
  6. Nie poniżaj się, nie rób sobie krzywdy, gdy jesteś z siebie niezadowolon_.
  7. Daj sobie prawo do szczęścia.
  8. Daj sobie prawo do miłości / czuj się godnym bycia kochan_/m.
  9. Gódź się z tym, że możesz być niekochan_, przeżyj te rozczarowania i poczucie nieszczęścia.
  10. Proś o wsparcie, nie czując się gorsz_, upokorzony_.

 

Zapraszam do lektury kolejnej części serii ➜ Jak dbać o poczucie własnej wartości? 

Jeśli jednak z tym problemem nie potrafisz poradzić sobie samodzielnie możesz w każdej chwili umówić się ze mną na konsultację. Poznaj warunki współpracy i zarezerwuj wizytę online: WARUNKI WSPÓŁPRACY